مبنای چاپ افست تقابل و همراهی آب و مرکب است و تنظیم این دو عامل در حالی که یکی از ابتداییترین مراحل چاپ است، مهمترین بخش نیز به حساب میآید. همچنان که میتوان آن را به تیغ دولبهای تشبیه کرد که با اندک انحرافی میتواند باعث باطله شدن و هدر رفتن سرمایه و انرژی شود. تنظیم آب و مرکب از جمله مسایلی است که در چاپخانههای ایران بیشتر به شکل تجربی و اکتسابی بوده و کمتر با جنبه علمی و تخصصی آن برخورد شده است. این در حالی است که اگر اپراتور ماشین چاپ با هر یک از این دو عامل (آب و مرکب) به صورت علمی و تخصصی آشنا شده و جزییات کار با آنها را بداند، در هر شرایطی میتواند به کیفیت نسبی در چاپ دست یابد. در این گزارش سعی شده است ویژگیها و مشخصههای سیستم رطوبتدهی و مرکبدهی از دیدگاه متخصصان، کارشناسان و چاپکاران مورد بررسی قرار گیرد.
چاپ افست بر اساس سیستم آب و چربی است. سطح پلیت قبل از اندود شدن با مرکب، بایستی با قشر نازکی از آب پوشیده شود. منتها برای انجام این کار، سیستم آب باید دارای ویژگیهایی باشد، از جمله: توانایی انتقال یکنواخت آب به روی پلیت، در دسترس بودن سیستم رطوبتدهی برای انجام تنظیمات و قابلیت تنظیم میزان تغذیه آب. وی ادامه میدهد: <سیستم آب باید طوری تعبیه شود که اپراتور بتواند به هر نقطه و سطح آبدوست، آب مورد نیاز را تغذیه کند تا امولسیون مناسبی به وجود آید. اگر قشر آب به صورت یکنواخت به روی پلیت انتقال پیدا نکند، مشکلات عدیدهای را برای چاپ به وجود میآورد که میتوان به پرکردگی (مرکب بیشتر از آب باشد) و یا بوری (آب بیشتر از مرکب باشد) اشاره کرد. رضا عرب سرپرست فنی چاپ فروغ دانش نیز نظرات جالبی در مورد آب و مرکب میدهد.
قبل از هر چیز برای آب مصرفی بایستی یک سری نکات را به یاد داشت و به درستی آنها را رعایت کرد: میزان دمای آب (حدود ۸-۷ درجه سانتیگراد)، درصد الکل (۱۰ تا ۱۲ درصد)،PH مناسب (۵-۴) و سختی آب حداکثر.( ۰۰۵ ppm )
پس از انجام تنظیمات لازم جهت کنترل آب، تنظیم نوردهای آب از حساسیت بالایی برخوردار است. با قرار دادن نورد در جای مناسب، میتوان قشر یکنواختی از آب را به روی پلیت انتقال داد. او میافزاید اگر مقدار آب تغذیه شده کم یا زیاد شود، میتواند برخی از مشکلات چاپی مانند زمینه آوردن و یا کدر شدن کار را ایجاد کند. در رابطه با داروی آب، عرب به تناسب آن با ماشین چاپ اشاره میکند: <استفاده از داروی آب راهحلی است برای تنظیمPH که استاندارد میزان مصرف آن در آب حدود ۲ تا ۳ درصد است. ولی ممکن است این میزان دارو با ماشین چاپ همخوانی نداشته و پس از اندازهگیریPH محلول رطوبتدهی با وسیلهای به نامPH متر، این میزان به ۴% هم افزایش یابد تاPH آب برابر با عدد ۴ الی ۵ باشد.